“2016-cı ildə Azərbaycanda siyasi azadlıqlar həddən artıq, məhdud durumda olub. Hökumət fəalları həbsə almaqda, sosial şəbəkələrdən etiraz aksiyalarının təşkilatçılarını təqib etməkdə davam edib”
Bu haqda USAİD-in (Amerika Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi) ekspert sorğusu əsasında hazırlanmış “Vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarının dayanıqlı inkişaf indeksi 2015-Azərbaycan” hesabatında bildirilir.
Azadlıq Radiosunun məlumatına görə, sənəddə qeyd edilir ki, 2016-cı ildə Azərbaycanda Konstitusiyaya dəyişikliklərlə bağlı referendum keçirilib. Dövlət başçısının səlahiyyət müddəti 5 ildən 7 ilə qaldırılıb, bununla yanaşı vitse-prezidentlik institutu təsis edilib.
Sənəddə vurğulanır ki, fəallar bu məsələni mübahisə mövzusuna çeviriblər. Bununla bağlı Avropa Şurasına müraciət edilib.
Hesabatda həmçinin bildirilir ki, QHT-lərə qarşı cinayət işləri davam edir və bu qurumlar lap məhdud şəkildə fəaliyyət göstərirlər.
Sənəddə xatırladılır ki, Azərbaycanın beynəlxalq Açıq Hökumət Təşəbbüsündə statusu qeyri-aktiv hala endirilib.
Sənəd müəlliflərinin fikrincə, vətəndaş cəmiyyəti institutlarının fəaliyyətinin pisləşməsi neftin qiymətinin düşməsi ilə bağlı ölkədə iqtisadi durumun ağırlaşması fonunda müşahidə edilib.
Hesabatda vurğulanır ki, “Hüquqi mühit” reytinqi baxımından QHT-lər 7 ballıq göstərici üzrə 6.4 bal səviyyəsində qalıblar. QHT-lərin qeydiyyat problemi qalmaqda davam edir. Heç bir beynəlxalq donor və QHT yeni prosedurlarla qeydiyyatını yeniləşdirə bilməyib.
“Təşkilati imkanlar” meyarları üzrə reytinq enib
Sənəddə bildirilir ki, maliyyələşmə olmaması üzündən QHT-lərin 2/3 hissəsi fəaliyyətini dayandırıb və ya kəskin şəkildə məhdudlaşdırmağa məcbur olub.
Sənəd müəlliflərinə görə, maliyyə imkanları reytinqi də 6.3 baldan 6.5-ə enib. Bu məsələ ilə bağlı vurğulanır ki, QHT-lərn maliyyələşdirilməsindən ötrü mənbə olaraq ancaq dövlət fondları qalır.
Hesabata görə, yalnız “İctimai vəkillik” üzrə reytinq bir qədər yaxşılaşaraq 5-9 baldan 5.8 bala qalxıb.
Bununla yanaşı qeyd olunur ki, hökumətyönümlü QHT-lərə yaxşı şərait yaradılıb.
Sənədə görə, 2015-ci ildə vətəndaş cəmiyyətinin “İctimai imic” üzrə göstəriciləri də 5.7 baldan 5.8-ə enməklə pisləşib. Bu da QHT-ləri “beşinci kolon” kimi təqdim etməklə onların ətrafında qeyri-sağlam atmosfer yaradılması ilə izah edilir.
Hesabatda bildirilir ki, 2016-cı ildə ölkədə vətəndaş cəmiyyəti qurumlarının dayanıqlı inkişafı üzrə ümumi indeks pisləşib. Bu 2014-cü ildəki 5.8 baldan 2016-ci ildə 5.9 bala enib.
Hakimiyyət rəsmiləri, hələlik, bu sənədə münasibət bildirməyiblər. Ancaq onlar ümumilikdə vətəndaş cəmiyyəti təmsilçilərinə basqılarla bağlı deyilənləri qəbul etmirlər. Hakimiyyət təmsilçiləri bəyan edirlər ki, Qərb ölkələrində bəzi dairələr Azərbaycanın müstəqil siyasət yeritməsində maraqlı deyillər və bu üzdən rəsmi Bakıya təzyiqlər etməyə çalışırlar. Onların fikrincə bu siyasətin gerçəkləşməsində bəzi yerli qeyri-hökumət təşkilatları da iştirak edir.